VĂN HÓA HI-END: ÂM NHẠC VÀ THÚ CHƠI

Trước khi các trang tạp chí chụp hình những bộ giàn âm thanh chục tỷ như quý vị vẫn trầm trồ, chắc chắn nhu cầu này bắt nguồn từ người mê nhạc. Ban đầu, họ chỉ là những người buôn hàng dùng lại nhập cảng, nhưng niềm sở thích âm nhạc khiến họ nhận thấy có một nguồn giàn loa Nhật, châu Âu, Mỹ có cao cấp âm thanh tuyệt hảo, trên mức hàng dân dụng nhiều lần…

Cơn sóng ngầm từ Việt Nam…

Từ vài cây vàng cách đây hơn 20 năm, hiện người Việt đã bỏ ra cả chục tỷ đồng để ưa chuộng giàn âm thanh. Tùy người dùng, thú chơi và mục đích sử dụng, dàn âm thanh hi-end có thể là yếu tố/ nghe nhạc đỉnh cao, là phương tiện lột tả đẳng cấp, là đồ chơi, thậm chí là để trang trí nhà. Đó là một nền văn hóa toàn cầu thực thụ đã tồn tại vững chãi theo thăng trầm của nền công nghiệp ghi âm. Ngay cả khi nhạc đã bị nén thảm hại ở định dạng MP3, những bộ “siêu” giàn đó vẫn được update, sản xuất, thậm chí là chạy đua đặc điểm giữa các hãng lớn với mức giá ngày càng chát chúa hơn.

Thời gian đầu, hi-end thực sự là cơn sóng ngầm của giới nhà giàu Việt nhưng có hiểu biết và yêu âm nhạc phát rồ. Sau thời gian mở cửa thị phần, 1 thành phần người dân giàu lên rất nhanh và họ có mục đích trang bị\, trang bị\ cho bản thân tất cả những gì họ cho là hay nhất, sang nhất, đắt nhất. Ít có nơi nào trên Quốc tế mà người giàu lại có mục đích chứng tỏ đẳng cấp mãnh liệt như nước ta. Nói riêng đến hi-end, lĩnh vực này khoác cho người sử dụng một cái mác vô cùng “đỉnh” là biết thưởng thức cuộc sống, sành chơi, hiểu biết tầng cao… (Xin loại trừ những người mê âm thanh thuần túy). Tôi từng biết 1 người đầy thế lực trong kinh doanh bất động sản/nhà hàng, sau khi đọc trên báo về giàn âm thanh 4 tỷ của 1 tay chơi nào đó, đã lập tức tìm cách liên hệ 1 đầu mối buôn hi-end và phán một câu xanh rờn: “Chú thi công cho anh một bộ 10 tỷ”. Ví dụ khác, 1 hãng âm thanh lớn vừa sản xuất thị phần 25 mâm đĩa than thế hệ hạn chế (Thorens The References), mỗi chiếc trị giá khoảng 90 nghìn euro. 1 đại gia ở Việt Nam biết tin đã quan tâm liền ba chiếc, ba màu khác nhau để… bày cho đẹp. Đây là những ví dụ có khả năng coi là đỉnh cao trên Quốc tế chứ không riêng gì Việt Nam.

Chia sẻ trênShare on Facebook Share on Google Plus Bác sỹ Lê Đình Phương, cộng tác viên của Esquire Việt Nam trong mục Health, cũng là một người sử dụng hi-end, chia sẻ: “Suy cho cùng, mọi mẫu âm nhạc cũng chỉ là các dạng âm thanh. Nhưng là model âm thanh đắt tiền nhất, đối với vô vàn âm thanh hỗn độn của đời sống. Từ những phòng ghi âm tân kỳ, người chúng ta trình tấu, ghi lại những âm thanh ấy vào CD, đĩa vinyl… Những vật phẩm chứa âm thanh đó đến tay "dân" nghe, lọt vào 1 giàn máy từ cấp độ xe kẹo kéo cho đến hi-end chất lượng. Từ đó, chúng mới hoàn thành khâu cuối cùng của 3 chặng đường từ sáng tác, biểu diễn đến cảm thụ âm nhạc. Tùy theo tính chất của mỗi hệ thống nghe nhìn, âm thanh ấy lại được “mở bung” ra thành sóng nhạc, đi vào lòng công chúng qua thính giác.”

Đấu tranh giữa “thực” và “đẹp”

Chu trình thu âm và các bộ high- end là quá trình chuyển download sóng âm thanh đến tai người sử dụng. Nó là một quá trình vật lý nhằm bảo toàn đến mức cao nhất độ chân thực của âm thanh từ phòng thu khi thoát ra ở chặng sau cùng là đôi loa. Và đây cũng là quá trình đốt tiền của dân high-end, cũng như là chủ đề tranh luận bất tận: âm thanh nên “thực” hay nên “đẹp”?

Có những người dùng thích “thực”, họ loay hoay độ, chế, đổ tiền để tái hiện âm thanh càng thực càng tốt, càng gần với nguyên bản càng được coi là hay. Ngược lại, những người thích “đẹp” lại sử dụng da dạng biện pháp kỹ thuật để “nâng cấp” âm thanh cho “nịnh tai”, cho “ngọt”, cho “chắc”… Cái nào ưu việt hơn cái nào, chắc không bao giờ phân giải được, vì chơi âm thanh hoặc thưởng thức âm nhạc là hai mặt của cái sự sung sướng mang tên hi-end. Âm thanh dù sống động, chính xác cách mấy mà không có nhạc tính, ko có âm trường thì cũng là… âm thanh.

Điều tự quyết tối hậu là cảm thụ âm nhạc trong lòng người chơi. 1 giàn máy dù siêu tân kỳ nhưng vẫn làm bận lòng người nghe vào những mệt tố kỹ thuật mang tính phô diễn thì vẫn là những khí cụ âm học ko hơn. Ngược lại, thứ âm thanh chảy vào lòng, ngân nga những thanh âm đầy rung động, hữu hình mà vô thanh như chúng ta vẫn gọi là “the sound of silence” mới là âm nhạc đích thực. Âm nhạc ấy đáng để ta tắt đèn, đặt một CD vào máy và để lòng lặng thinh trong bóng tối. Trong màn đen ấy, ta không thấy loa, thấy máy nữa mà chỉ “thấy” nhạc. Và chỉ khi đó, máy ấy, loa ấy, CD ấy… mới đích thực là “high-end” đúng nghĩa”.

Âm nhạc đích thực – tìm ở đâu?

Giàn âm thanh cao cấp không chỉ là đỉnh cao công nghệ hi-fi, đó còn là cơn nghiện của các tín đồ âm thanh… Vì sao lại nghe nhạc bằng những bộ giàn tiền tỷ cuối cùng thì Đó là kim tiền hoặc gu thẩm mỹ? Để hiểu rõ hơn về văn hóa hi-end, nhu cầu nghe âm nhạc cao cấp cao ở Viet Nam, mời quý vị nghe những chia sẻ của doanh nhân Lê Anh Đức, người sáng lập thương hiệu Caviar de Đuc, một tay chơi hi-end nhiều uy tín ở Viet Nam

“Tôi có 1 anh quý khách chơi âm thanh rất nhiều năm và là fan của nhạc rock. Khi chúng tôi có một cuộc tranh luận cách đây 20 5 về âm nhạc và đồ audio, cũng như lí do tại sao phải bỏ ra hàng đống tiền để quan tâm các hệ thống hi-end, anh đã nói một câu khiến tôi nhớ rất lâu: “Những fan của nhạc cổ điển ít có lí do để lựa chọn đồ hi-end nhất. Vì 1 bản concert for piano số hai của Shostakovich hoàn toàn có khả năng nghe được hay nhất khi các bạn đi chọn mua 1 chiếc vé mấy chục đô. Nếu ko nghe hôm nay thì nghe ngày mai, hay 30 5 sau vẫn sẽ có những giàn nhạc giao hưởng chơi những bản đó. Và bảo đảm nghe nhạc ở nhà hát là đỉnh cao của cao cấp âm thanh smile emoticon. Fan của Jazz thì dĩ nhiên khó hơn, vì không phải lúc nào cũng có Miles Davis để đi nghe. cụ thể cảm xúc khi ra sân vận động để tham dự một rock show của Pink Floyd, Metallica – smile emoticon là một cơ hội khó có khả năng lặp lại”.

Ý cơ bản/ như sau: Classic thì thích nghe ở đâu và lúc nào cũng được, mà vẫn chất lượng. Jazz và rock thì khó hơn nhiều hoặc thậm chí là ko khả thi, chỉ dễ dàng do các nhóm rock, nghệ sỹ Jazz huyền thoại gần như không còn lặp lại. Và đấy là lí do nghiêm chỉnh nhất tôi từng nghe tại sao phải sử dụng những bộ giàn mà tần số của loa thấp xuống dưới 10 hz và có khả năng rung chuyển cả căn nhà khi bật 30% công suất. Điều này nhằm tái hiện thực tế/ nhất những gì mà nghệ sỹ/nhóm nhạc đó đã chơi cách đây cả nửa thế kỷ (công nghệ thu analog làm được điều đó). bây giờ, quý vị có cả đống tiền cũng không thể xem họ chơi live nữa.

Có nghe thấy tiếng kẹt cửa phát ra không…

Quay lại việc chơi âm thanh ở VN. Thật buồn cười khi nghe các “cao thủ” chém gió đi chém gió lại: bộ Tannoy này nghe tiếng kèn “khò khè” ra phết, hoặc đĩa CD kia nghe với Amplifier X,Y, Z trong veo… Rồi, đang chăm chú nghe nhạc thì chủ nhân vỗ đùi cái đét: “Đó, đó, có nghe thấy tiếng kẹt cửa phát ra như thật không”. Xin lỗi, nếu thích, tôi sẽ ra tự kéo cái cửa cho nó kêu kèn kẹt, còn thật hơn. quan trọng nhất mà tôi thấy trong dân chơi hi-fi, hi-end tại VN là thu thập Các loại đĩa giống nhau (chủ đuối là nhạc jazz – chắc vì sang?). Nếu ko thì lại mấy cái đĩa very best of dành cho audiophile, có khách đến là bật lên để khoe, khách về là thở phào lôi ngay CD của Bằng Kiều, Lệ Quyên ra nghe. Và vui nhất là có người mạnh dạn hỏi tôi sao nghe Bằng Kiều trong xe hơi hay hơn trên bộ dàn cả tỷ?

Việc này cũng khó trách, do các mẫu đĩa sau này hầu hết sử dụng công nghệ hiệu chỉnh để nghe hay hơn ở các hệ thống phổ thông. Tôi lại nhớ đến trào lưu phát hành đĩa LP mấy 5 gần đây tại Việt Nam! Có lần tôi và quý bạn mở 1 LP được quảng cáo là đầu tư rất bài bản, ra nghe được mỗi bài 30-60 giây là phải nhảy sang bài khác vì chán. Chán cả nội dung âm nhạc lẫn cao cấp âm thanh. Kiểm tra lại Thông tin thì đúng như phán đoán: thu âm digital tại Viet Nam rồi xử lí master ở nước ngoài để in đĩa nhựa! Quý vị biết về kỹ thuật chắc hiểu rõ việc này cũng chả khác gì cho logo Lexus lên xe công nông.

bộ phận là để phục vụ mục đích nghe nhạc

Theo tôi, người dùng nhạc nói chung nên có một sự tỉnh táo nhất định để nhớ: bộ phận âm thanh là để phục vụ nhu cầu nghe nhạc, tạo cho người sử dụng sự hài lòng và những trải nghiệm đáng có do bài hát đem tới. Để "dân" nghe thấy một bài nhạc hoặc, theo tôi, có những yếu tố sau Đó là cần thiết nhất theo thứ tự giảm dần:

Tâm trạng nội tâm. Nội tâm là phần thiết yếu nhất, quyết định đến 80-90% việc quý bạn sẽ có hay ko một trải nghiệm âm nhạc hoàn hảo.

Sự thích hợp của bản nhạc với 2 điều trên. Nhiều khi chỉ cần mặc quần shorts, đi bộ nghe loáng thoáng ngoài đường những bài hát thật xa xưa, thời còn niên thiếu trên loa phường là ta thấy xúc động chả kém gì đi nghe hoà nhạc ở nhà hát lớn (nếu không muốn nói là hơn).

cao cấp bản thu âm. Cần nhớ rõ là bản thu âm tốt nghe lên hệ thống tồi thì ko ảnh hưởng lớn, nhưng bản thu âm tồi mà nghe trên hệ thống tốt thì không thể chịu nổi. CD, LP của các danh ca trong nước hiện chỉ phù hợp để nghe giàn âm thanh tốt chứ không thể nghe trên giàn hi-end vì sẽ phô bày hết những yếu điểm của bản thu.

nhân tố. Ở đây tôi ko nói đến việc sử dụng hay kết ghép các hệ thống ra sao, nếu quý khách cần thì các bạn sẽ tìm ra. một lần nữa, tôi nói đến sự cần thiết của tính thích hợp. Nên nhớ rằng có đến ba model bộ phận để nghe nhạc: Home Hi end, Car Audio và Headphones. Biết cách tìm kiếm chất liệu phù hợp với mục 4 là thứ kiến thức cực kỳ thiết yếu để chơi giàn âm thanh cao cấp.

Mục 1 và 3 đòi hỏi người sử dụng có sự hiểu biết và rèn luyện tương đối hóc búa, nhất là so với những người hàng ngày đối mặt với sự bon chen của cuộc sống và công việc kinh doanh. vì vậy, quý khách thường có xu hướng sử dụng mục số 4, năm để bù đắp cho các mục trước.

Đi tìm Điều cần thiết

Vậy thiết bị thiết yếu hơn hay kiến thức, hiểu biết và nội tâm quan trọng hơn để bạn có khả năng nghe nhạc hay? quý vị hãy quay lại câu hỏi của anh chúng ta tôi, tại sao nghe Bằng Kiều trên xe hơi cao hơn nghe trên bộ giàn có giá trị khoảng 9 tỷ?

Khi quý vị nghe trên hệ thống rẻ tiền của xe hơi, do âm thanh bị méo và sai lệch nhiều, não bộ của chúng ta tự động tham gia vào giai đoạn chỉnh sửa âm thanh. Và do các bạn chấp nhận từ đầu 1 cách rộng lượng, rằng chất lượng của âm thanh trong xe hơi chỉ bình thường thôi, tâm của chúng ta sẽ tập trung chính vào việc truyền tải các cảm nhận/ do bài nhạc đưa lại cho quý vị. bạn sẽ quên đi việc phán xét cao cấp âm thanh. Nhờ đó quý bạn toàn tâm toàn ý thưởng thức bài nhạc hơn.

Khi nghe trên một bộ âm thanh đắt tiền, trước khi nghe, não quý bạn đã chuẩn bị sẵn cho quá trình “soi”. vì thế thay vì tập trung để thưởng thức bài nhạc, não quý khách sẽ rà soát các điểm yếu của bản thu âm. Tâm của các bạn không còn đủ tĩnh để tập trung cho bài hát nữa.

Tôi chợt nhớ đến anh các bạn khác, ko hiểu biết lắm về máy móc và âm thanh, từng phán: “hi-end cũng như đàn bà thôi”. Đúng vậy, quý vị có khả năng ngắm và khâm phục các cô hoa hậu Quốc tế với các số đo như mơ, nhưng quý vị hầu hết, sẽ yêu một cô hợp với chúng ta, mà không lựa theo các tiêu chuẩn “kỹ thuật” kia.